Indicaties

Hieronder een aantal indicaties waarbij wij mogelijk iets voor u kunnen betekenen. Door te klikken op de indicatie, verschijnt er meer informatie over de symptonen en eventuele behandelingen.

Vaataandoeningen

Vaataandoeningen

Vaataandoeningen komen veel voor onder de westerse bevolking. Talloze factoren spelen een rol in het ontstaan van vaataandoeningen, bekend is dat o.a. erfelijkheid een grote rol speelt. Jarenlange slechte eetgewoonten, tezamen met weinig lichaamsbeweging, kunnen mede de oorzaak zijn van het ontstaan van vaataandoeningen. Bekende vaataandoeningen zijn aambeien, aderverkalking en spataderen.

Spataderen

Spataderen zijn verwijde aders in ( meestal ) de benen. Ze ontstaan doordat de kleppen in de aders niet goed sluiten en er bloed terugstroomt. Ze kunnen pijnlijke benen of kuiten veroorzaken, met name na lang staan.
Aders vervoeren bloed naar het hart. In de benen moet het bloed tegen de zwaartekracht in omhoog worden gestuwd. Daarom bevatten de aders kleppen die verhinderen dat het bloed terugstroomt. Als deze kleppen niet meer goed sluiten, stroomt er bloed terug in het been. Door de hogere druk rekt de ader uit, waardoor een spatader ontstaat.

Spataderen kunnen ook ontstaan door veranderingen in de binnenwand van de aders. Dit zijn de zogenaamde primaire spataderen.

Klachten

Klachten bij beginnende spataderen zijn:

  • zware, vermoeide en vaak warme benen
  • jeuk
  • een gespannen gevoel
  • krampen
  • een trekkende of stekende pijn in de kuiten
  • trillingen in de benen

Klachten bij langer bestaande spataderen kunnen zijn:

  • vocht rond de enkels of aan het onderbeen
  • huiduitslag
  • verkleuring of verharding van de huid
  • ontsteking

Het niet op tijd behandelen van spataderen kan leiden tot complicaties als ‘open benen’.

Elastische kousen hamstra
Veneus oedeem

Veneus oedeem

Defecte kleppen in de aderen (het veneuze systeem) van de benen verhinderen een optimale terugstroom van zuurstofarm, afvalrijk bloed uit de benen richting het hart. Lymfevocht wordt onvoldoende afgevoerd. De benen worden zwaar, rusteloos en zwellen op. Vochtophoping en verwijde bloedvaten of spataderen geven pijnklachten.

Veneus oedeem veroorzaakt in de loop van de dag een (lood)zwaar of rusteloos gevoel in de benen. De benen en enkels zwellen op door vochtophoping en dat leidt tot een branderig gevoel of krampachtige pijn en stijfheid,. Door de toenemende druk in de slecht functionerende aderen verwijden de bloedvaten en ontstaan er spataderen. Soms is er ook sprake van bruin verkleuring  van de huid.

Hoe ontstaat het ?

De bloedvaten in de benen bevatten kleppen die opengaan als het bloed uit de benen wordt afgevoerd. Om te voorkomen dat dit zuurstofarme en afvalstofrijke bloed terugstroomt, sluiten de kleppen zich na het passeren van het bloed. Als de kleppen niet goed functioneren, wordt het bloed niet goed afgevoerd en daarmee ook het weefselvocht niet, dat via het lymfestelsel aan het bloed afgegeven wordt.

Vocht hoopt zich op in de benen, met name rond de enkels die in de loop van de dag dik en opgezwollen raken. De bloeddruk in de beenvaten neemt toe, vaten en vaatjes verwijden zich en er ontstaan spataderen.

Veneus oedeem, ook wel chronische veneuze insufficiëntie (CVI) genoemd, is een combinatie van vochtophoping (oedeem) en slecht werkende bloedvaten (het veneuze systeem). Het kan op elke leeftijd voorkomen, maar ouderen, zwangere vrouwen en minder validen lopen een groter risico.

Complicaties

Veneus oedeem verhindert een goede doorbloeding van de huid van benen en enkels. Daardoor genezen wondjes op die plaatsen slecht en neemt het risico op een open been (ulcis cruris) toe. Het is dus heel belangrijk om wondjes te voorkomen. Hierin kunnen goede therapeutisch elastische kousen een belangrijke rol spelen.

Lymfoedeem

Wat is lymfoedeem

Lymfoedeem is een ernstige, medische aandoening. Een abnormale ophoping van eiwitten en vocht in het lichaamsweefsel als gevolg van een gestoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht.

De klachten die hierbij kunnen ontstaan zijn:

  • zwelling, vermoeidheid en zwaar gevoel
  • pijn, beperkingen in de beweging
  • beperkingen in het dagelijks functioneren
  • huidafwijkingen
  • infecties

De oorzaken zijn heel divers, bv. na een operatie, plastische chirurgie, bestraling, tumorgroei, een trauma, een infectie, chronische veneuze insuficientie (spataderen), medicatie gebruik. Dit zijn allen oorzaken van secundair lymfoedeem.

Een primair lymfoedeem is: als het aangeboren is. Vanaf de geboorte zijn er dan minder lymfebanen aanwezig waardoor in de loop van het leven zwellingen kunnen ontstaan. Soms wordt dit door een ontsteking uitgelokt. Lymfoedeem ontstaat in milde vorm tussen 18-35 jaar, uitgebreidere vorm soms al van kinds af aan, aangeboren lymfoedeem kan uiteindelijk vaak tweezijdig zijn.
Tevens kunnen naast klachten van zwelling aan de benen zwellingen elders optreden (bv. armen).De meeste vormen van lymfoedeem zijn niet erfelijk, hoewel er wel vaak aanleg in een. familie kan bestaan. In de eerste jaren wordt de zwelling vaak niet als zodanig herkend omdat deze dan nog wisselend aanwezig is. Toch is hier dan al wel sprake van beginnend lymfoedeem waarbij een behandeling wenselijk is. Pas later zal de zwelling permanent aanwezig blijven.

Lymfoedeem komt relatief vaak voor na een behandeling van kanker. Daarom even de belangrijkste oorzaken hiervan:

  • lymfeklierdissectie (hals, oksel, retroperitoneaal, bekken of lies)
  • bestraling van oksel, bekken of lies (geeft fibrosering van het lymfesysteem)
Elastische kousen hamstra
Lipoedeem

Wat is lipoedeem?

Lipoedeem betekent letterlijk vet- en vochtophoping. Het gaat om een pijnlijke en chronische ziekte. Een officiële ziekte waar tot de dag van vandaag nog geen medicijn voor is uitgevonden. Bij lipoedeem is er een stoornis in de aanmaak van vetweefsel. Bovendien is de afvoer van vocht via de lymfvaten niet optimaal. Het gevolg is een onderhuidse ophoping van vet(lip) en vocht(oedeem).

Meestal komt het lipoedeem symmetrisch voor op de heupen, bovenbenen en knieën. Kenmerkend is dat bij Lipoedeem de vaak dikke benen,ook bij afvallen dik blijven. Dit heeft vaak de vorm van een (paard)rijbroek. Soms hoopt het vetweefsel zich op rond de enkels (overbloezende enkel). Ook kunnen de armen zijn aangedaan.  Handen en voeten zijn echter nooit aangedaan (in tegenstelling tot lymfoedeem).
Als lipoedeem niet wordt behandeld, ontwikkelt vaak lymfoedeem (vochtophoping) in een periode van vijftien jaar.  Je spreekt dan van een liplymfoedeem ook wel lymfolipoedeem genoemd.  Regelmatig is er ook een combinatie met spataderen.

Wat zijn de oorzaken van lipoedeem?

Over het ontstaan van lipoedeem bestaat nog veel onduidelijkheid. Wel is bekend dat de ziekte zich vrijwel uitsluitend voordoet bij vrouwen. En, de ziekte wordt niet veroorzaakt door teveel eten. Bovendien staat vast dat erfelijke factoren een belangrijke rol spelen. Vaak begint of verergert lipoedeem bij een hormoonwisseling, bijvoorbeeld in de puberteit of na een zwangerschap. Bij wijze van uitzondering speelt de menopauze of een aandoening, zoals een schildklierafwijking, een rol.  Naast de abnormale vetverdeling zijn er aanwijzingen dat bij een aantal patiënten ook sprake is van een verminderde afvoer van weefselvocht (lymfe) in combinatie met verslapping van het bindweefsel. Daardoor kan in de loop der tijd een combinatie ontstaan van lipoedeem en lymfoedeem ook wel lymfo-lipoedeem genoemd.
Tevens blijkt bij lipoedeem vaak sprake van een zwak houdings- en bewegingsapparaat waarbij de banden (enkels, voeten, knieën) vaak zwak zijn. Bij fysiotherapeutisch onderzoek wordt zo vaak verminderde spierkracht gevonden en zwakke gewrichten en steunweefsel. Soms heeft een patiënt last van doorgezakte voeten.

Factoren die lipoedeem negatief beïnvloeden zijn:

  • aanleg tot overgewicht/vetzucht
  • te grote calorische inname
  • hormonale factoren
  • lang zitten of staan
  • te weinig spierarbeid
  • warmte
  • aanwezigheid van lymfoedeem/veneus oedeem
  • veranderd zelfbeeld
Elastische kousen hamstra
Diep veneuze trombose

Diep veneuze trombose

Bij veneuze trombose raakt een ader verstopt door een bloedstolsel. Het meeste komt dit voor in de benen, een trombosebeen. Als een stolsel losschiet, kan dit leiden tot een longembolie.

Bloedstolsels kunnen voorkomen in zowel de aders als slagaders. Veelal gaat het om een veneuze trombose: een verstopping in de aders die het bloed naar het hart terugvoeren.

Oorzaken trombose

De meest voorkomende oorzaken van trombose zijn:

  • ouderdom
  • pilgebruik
  • zwangerschap
  • roken
  • operaties onder narcose
  • lange tijd arm of been niet gebruiken (bijvoorbeeld door ziekte of gips)
  • (erfelijke) afwijkingen in het stollingssysteem

Er zijn erfelijke afwijkingen die het evenwicht tussen stollen en niet-stollen verstoren. Dan worden bepaalde stollingseiwitten niet voldoende aangemaakt en is het risico op tromboseverhoogd. Een voorbeeld van een aangeboren en erfelijke stollingsziekte is Factor V Leiden. 

Trombosebeen en -arm

Trombose in de benen komt het meeste voor, in de arm kan het echter ook optreden. 

Een trombosebeen voelt vaak warm aan, is roodpaars van kleur en de huid is strak en glanzend. Lopen is pijnlijk. Bij een trombosearm zijn de hand en de arm gezwollen en de arm heeft geen kracht. Echter de verschijnselen kunnen minder duidelijk aanwezig zijn.

Goed behandelen van trombose is belangrijk. Als de aders het bloed niet kunnen afvoeren naar het hart, kunnen spataderen of een open been ontstaan. Ook kan dit leiden tot longembolie.

Behandeling trombose

Het belangrijkste doel van de behandeling van trombose is het voorkomen van een longembolie en zorgen dat het stolsel niet verder aangroeit. Ook zijn hiermee ernstige complicaties, zoals een ópen been’ te voorkomen.

Behandeling bestaat veelal uit:

  • Antistollingsmiddelen
  • Elastische kous

Voorkomen nieuwe trombose

Iemand die trombose heeft gehad, heeft een grotere kans om het nog eens te krijgen. Trombose kan terugkomen op dezelfde plek, maar ook in een andere ader.

Neem voorzorgsmaatregelen om trombose te voorkomen:

  • volg de behandeling zoals voorgeschreven door de arts: elastische kousen en/of medicijnen
  • blijf in beweging om de bloedsomloop te stimuleren
  • stop met roken, want door roken klontert het bloed sneller
  • bij gebruik van de anticonceptiepil: overleg met de arts over alternatieven

De duur van het dragen van de kous varieert over het algemeen van 6 maanden tot 2 jaar , echter soms is het nodig de kous langer, zelfs blijvend, te dragen. Uw arts kan u hierover informeren.

Elastische kousen hamstra
Tromboflebitis

Tromboflebitis

Tromboflebitis is een ontsteking in een oppervlakkige ader waarbij een stolsel ontstaat, meestal in het been. Het kan vanzelf ontstaan of na een uitwendige beschadiging (stoten) en het komt nog al eens voor na bloedprikken. De symptomen bestaan uit een pijnlijke plek met roodheid en zwelling. De huid kan warm aanvoelen en het bloedvat in de buurt kan hard aanvoelen. Behandeling van een kleine tromboflebitis is meestal niet nodig, dit herstelt meestal vanzelf. Soms kunnen een drukverband en pijnstillers helpen de klachten te verminderen.

Hoewel een aderontsteking meestal vanzelf overgaat, en er dus niet per definitie reden is tot zorg, kan flebitis in zeldzame gevallen gevaarlijke vormen aannemen, het stolsel kan los schieten zich verplaatsen naar een dieper bloedvat.
Bij klachten die uitbreiden , bij een onsteking die gepaard gaat met andere gezondheidsproblemen , een tromboflebitis die niet binnen enkele dagen uit zichzelf over gaat of indien u hierover twijfelt, is het raadzaam een arts te raadplegen.

De druk van een therapeutisch elastische kous kan de pijnklachten verminderen . Indien er sprake is van spataderen wordt een kous soms voorgeschreven om recidief te voorkomen.

Elastische kousen hamstra
Zwangerschap

Spataderen tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap is de kans op het ontwikkelen van spataderen groter. De hormonale veranderingen, met name de toename van oestrogeen, tijdens de zwangerschap en de druk van de groeiende baarmoeder die de terugstroom van het bloed uit de aderen in de benen naar het hart bemoeilijkt kunnen verslapping van de vaatwanden bevorderen. Met name door die verandering in de hormoonhuishouding ontstaan spataderen vaak al in een vroeg stadium van de zwangerschap.
Het wel of niet krijgen van spataderen is grotendeels erfelijk bepaald. U kunt het ontstaan van spataderen proberen te voorkomen door lang stilzitten of -staan te vermijden. Als u voor uw werk lang moet staan, probeer er dan voor te zorgen dat u tussendoor regelmatig kunt bewegen. Wanneer u lang moet zitten, kunt u de druk in de aderen verminderen door de benen bijvoorbeeld op een krukje te leggen. U voorkomt daarmee waarschijnlijk niet het ontstaan van spataderen maar kunt wellicht de klachten verminderen.
Veel mensen met spataderen hebben nauwelijks klachten, maar tijdens de zwangerschap hebben veel vrouwen last van een zwaar, vermoeid gevoel in de benen, jeuk en/of pijn . De onderbenen kunnen gezwollen zijn, doordat vocht wordt vastgehouden. Dit gebeurt meestal na lang stilzitten of staan. De oorzaak van vocht vasthouden in de benen is dat de terugstroom van bloed vanuit uw benen naar uw hart minder wordt.

Steunkousen kunnen klachten door spataderen, ook tijdens de zwangerschap, verminderen en het verergeren van spataderen tegengaan. De elastische kousen bevorderen door de druk de terugstroom van bloed naar het hart. Kousen of zwangerschapspanty met de juiste compressie geven vaak een aangenaam gevoel van druk op benen, in liezen en rond buik.
Vroegtijdig beginnen met therapeutisch elastische kousen en het voorkomen van lang staan zijn naast een gezonde leefstijl effectief in de behandeling van spataderen tijdens de zwangerschap.
Er is een ruime keuze in kousen en zwangerschapspanties.

Posttraumatisch oedeem

Posttraumatisch oedeem

Een bekende vorm van oedeem is zwelling na een acuut trauma (bijvoorbeeld een verstuikte enkel) of operatie. Men spreekt dan van posttraumatisch of postoperatief oedeem. Bij een gezonde vochtafvoer zal dit oedeem binnen enkele dagen verminderen. Echter soms blijkt het oedeem niet spontaan te verdwijnen en geeft dit problemen tijdens de revalidatie. Soms wordt behandeling door een oedeemtherapeut geadviseerd, in combinatie met een elastische kous.
Een kous kan een grote rol spelen in het voorkomen van het opnieuw ontstaan van vocht in het aangedane lichaamsdeel en kan daarmee van groot belang zijn tijdens het revalidatieproces.

Elastische kousen hamstra
Combinaties van bovenstaande

Niet in alle gevallen is er duidelijk sprake van één oorzaak van vochtophopingen en/of lichamelijke klachten . zo komt het regelmatig voor dat er sprake is van gecombineerd oedeem, d.w.z. een combinatie van veneus oedeem en lymfoedeem of een combinatie van bijv. lipoedeem en lymfoedeem. Ook kan het bij posttraumatisch oedeem voorkomen dat de patiënt ook leidt aan spataderen waardoor er tevens sprake is van veneus oedeem.